اادر خدمت اصلاح الگوی مصرف

سایت اطلاع رسانی اسفندیار عباسی

صفحه اصلی    معرفی سایت    تازه های سایت    همکاری با سایت   درباره اسفندیار عباسی    تماس با ما

مقاله ها و پیوندها:    بخش اول - آلودگی اطلاعاتی    بخش دوم - توسعه محلی 

خدمات پشتیبانی پژوهش            خدمات پشتیبانی نشر             خدمات پشتیبانی توسعه محلی

 برای پژوهشگران          برای اولیا و مربیان           برای برنامه ریزی و سیاستگذاری       

این گزارش از سازمان ملل متحد، مفاهیمِ علمی مرتبط با تغییرات آب و هوایی را به زبانی ساده و روان، گام به گام، به طوری که برای جمیع خوانندگانِ علاقمند قابل استفاده باشد، بیان می کند. پیام کلی این گزارش این است که تغییرات آب و هوایی پدیده ای واقعی و ادامه دار است و فعالیت های جوامع بشری که به انتشار و انباشت گازهای گلخانه ای بیشتری در جوّ انجامیده عامل اصلیِ وقوع پدیده های جوّی ویرانگری چون خشکسالی های مداوم، پدیده گرد و غبار، سیل و سونامی است. لذا برای کاهش گازهای گلخانه ای و تطبیق با شرایط دشوار آینده، مشارکت مردمی همراه با عملکرد روشن بینانه و مدبرانۀ برنامه ریزان، سیاستگذاران و مجریان توسعه در تمامی کشورها الزامی است. تبس نت نتسنتسنتسنتینست ینست ینست ینسیت سنت سنیت

(climate change) تغییرات آب و هوایی

بازگشت به داستان های بابا یدی

علاوه بر اوج نفت، پدیده گلخانه ای، گرم شدن زمین و نتیجتا تغییرات آب و هواییِ فراگیر در کره زمین، دلیل دیگری است که تحقیق و توسعه فناوری های مناسب، یعنی فناوری هایی که اتکایِ کمتری به سوخت های فسیلی دارند، را الزامی کرده است. پدیده گلخانه ای واقعی است. صاحبنظران این حوزه تحقیقاتی موافق اند که پاسخ جوامع بشری به تغییرات آب و هوایی می باید شامل اقداماتی باشد که: 1)  انتشار گازهای گلخانه ای در جوّ را کاهش دهد و 2) به تطبیق و سازگاری بیشتر جوامع با شرایط دشواری که در پیش داریم کمک کند. این یعنی که ما باید ضمن درکِ ابعادِ تغییرات آب و هوایی چنان عمل کنیم که از آسیب پذیری جامعه و اقتصاد خود در برابر بلایای طبیعی در آینده تا حد امکان کاسته و به مقاومت و توانایی احیای مجددِ سیستم های حیاتی زیست کره (مثل آب، خاک، مراتع، جنگل ها) پس از وقوع چنین مصایبی بیفزاییم. تتب تس ست بستسنی تینتنست نست نستی نست ینستی نست ینست ینست ینتس ینت

به طور خلاصه، انباشت گازهای گلخانه ای به ویژه گاز دی اکسید کربن در جو موجب پدیدۀ گلخانه ای، یعنی گرم ترِ شدن کلی هوای کره زمین و ذوب شدن یخ های قطبی، بالا آمدن سطح آب دریاها و نتیجتا تغییرات بزرگ در الگوهای آب و هوایی و بروز مکرر و بی سابقه بلایای طبیعی از جمله طوفان، سیل و پدیده گرد و غبار شده است. مولدِ اصلی گازهای گلخانه ای عموما فناوری های صنعتی ای هستند که از سوخت های فسیلی (مشخصا مشتقات نفتی و زغال سنگ) استفاده می کنند. هم اکنون انباشت دی اکسید کربن در جو زمین به 390 پی پی اِم رسیده است. صاحبنظران معتقدند که ذوب شدن سریع یخ های قطبی از اوایل دهه 1970 آغاز شده، یعنی زمانی که این میزان از مرز 325-300 پی پی اِم گذشت. شماری از دانشمندان معتقدند که برای عادی شدن وضعیت آب و هوایی کره زمین، موجودیِ گاز دی اکسید کربن در جو می باید حداقل به این میزان قبلی کاهش یابد. برخی دیگر از دانشمندان بر این عقیده اند که دی اکسید موجود در جو می باید به میزان پیش از آغاز توسعه صنعتی در جهان، یعنی 270 پی پی اِم، بازگردد تا بتوان به عادی شدن الگوهای آب و هوایی و متوقف شدن پدیده های زیانبارِ جوی امید داشت. تیتستنست نت نت نسیت نستی نستی نستی سنتی سنتی سنتی سنیت سنیت سنت

تا قبل از روشن شدن ارتباط عِلّی بین فناوری هایِ نامناسبِ متکی به سوخت های فسیلی از یک سو و پدیده گلخانه ای از سوی دیگر، ترویجِ توسعه صنعتی و فناوری های مرتبط با آن به عنوان سَنبل پیشرفتِ یک جامعه تبلیغ می شد. اما با بروز تهدیدی عظیم چون تغییرات آب و هوایی، ادامه استفاده از فناوری های آلاینده در میان اندیشمندان و شمارِ روبه رشدی از عامه مردمِ جهان، غفلتی فاحش در عاقبت اندیشی و مصداقی تمام عیار از بی عدالتی تلقی می گردد. به عبارت دیگر، بحران تغییرات آب و هوایی و تبعات مرگبار و پرهزینه آن تعداد رو به رشدی از اندیشمندان جهان را از جنبه های تبلیغاتیِ الگوهای توسعه صنعتی فراتر برده و ایشان را طالب فناوری های مناسبِ جایگزین کرده است. ت نتسن نست سنت سی نستی سنیت سنیت سنیت سنیت سنی تسنی تسنی تسیت

یکی از بارزترین نمونه های این نواندیشی را می توان در سیاست های جدید در مدیریت ترافیک در شماری از شهرهایِ بزرگ دنیا مشاهده کرد. برای مقابله با آلودگی هوا در کلان شهرها که عمدتا ناشی از ترافیک موتوری است، مدیران شهری با حمایت افکار عمومی در شهرهای بزرگی چون نیویورک، پاریس و سئول اقدام به حذف بزرگراه ها کرده و به جای آنها پارک یا دیگر تفرجگاه های پاکیزه و جذاب شهری ساخته اند تا به جای حمایت از حمل و نقلِ موتوریِ شخصی، از فرهنگ پیاده روی، سلامتِ شهروندی و استفاده از حمل و نقلِ عمومی پشتیبانی گردد. این تغییر کاربری در عمل ثابت کرده است که نه تنها از ترافیک موتوری در سطح شهر می کاهد بلکه موجب بالا رفتن کیفیت زندگی مردم و رونق کارِ کسبۀ منطقه نیز می شود. به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، پیروزی شهردار نواندیش شهر سئول آقای لی میونگ باک در بهبود کیفیت زندگی مردم پایتخت دلیل عمده هموار شدن راه او در کسب پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سال 2007 بود. بتسنتنست نتسی نتس ینت سنتس ینت سنیتنیت نستی س ی

همزمان با تلاش های محلیِ امیدبخش برای کاستن از انباشت گازهای گلخانه ای، چند اجلاس بین المللیِ سران برای رسیدن به توافقی جهانی به منظور محدود کردن گازهای گلخانه ای نیز برگزار شده است. اما به لحاظ رقابتِ تنگاتنگ بین کشورهای به اصطلاح توسعه یافته (در اروپا و آمریکای شمالی) و تازه توسعه یافته (مثل برزیل، چین و هند) و از سوی دیگر به لحاظ عدم آگاهی کافی در میان ما مصرف کنندگان در مورد نقش افراد در بهینه سازی مصرف و فرهنگ آموزی، این اقدامات نتیجۀ مورد انتظار را نداشته است. خوشبختانه با تلاش کارشناسانِ اقتصادی، معیارهایی علمی برای تسهیل اطلاع رسانی و ارائه آموزش های لازم به مصرف کنندگان و سیاستگذاران، کمک به بازنگری در فناوری های کنونی و ابداع فناوری های مناسب به وجود آمده است. دو نمونه از این معیارها جای پای کربنی و جای پای زیست بوم نام گرفته اند. با استفاده از این معیارهای علمی، مصرف کنندگان، تولیدکنندگان و سیاستگذاران قادرند میزان کربن رها شده در جو یا منابع طبیعی مصرف شده برای ادامه روشِ زندگی متداول در خانه، محل کار، شهر یا کشور خود را بسنجند و برای تعدیل الگوهایِ مسرفانۀ مصرف چاره اندیشی کنند. تیت ستسن تسنت ن سن سن سنی سن سنیت سن سنی تسنیت نسیت نسیت نسیت سن سن ی

در این بخش از سایت به معرفی فناوری های جدیدی می پردازیم که توسط طرح های توسعه محلی و روستاهای نوظهور به منظور ایجاد الگوهای مؤثر برای مقابله با پدیده گلخانه ای و تغییرات آب و هوایی ابداع شده است. این جوامع نواندیش که آگاهانه فناوری های متکی به سوخت های فسیلی را رد کرده و به ابداع در طراحی و کاربستِ فناوری های مناسب همت گمارده اند در واقع آزمایشگاه هایِ پیشگامِ بشریت برای پیشبرد اهداف پیشرفت از نوع بومی آنند. به لحاظ توجه کنونی کشور ما به آرمان هایی چون پیشرفت بومی، اقتصاد مقاومتی و اصلاح الگوی مصرف، فناوری های مناسبِ ابداع شده توسط این جوامع نوآور در ارتباط با آب، غذا، انرژی، ضایعات، حمل و نقل و ساخت و ساز برای ما ایرانیان دارای تجارب و الگوهای آموزنده ای است. نا گفته نماند که به علت نیاز گسترده به فناوری های مناسب در سراسر دنیا، تحقیق و توسعه در این حوزۀ علمی-فنی دارای پتانسیل بالا برای کارآفرینی و اشتغالِ پایدار در جوامع نیز به شمار می رود. تینتنتتیت سنتسنت نست ینس تینس سنت سنتنسی نست ینس  سنتسنتسن یسنتی نست نس نست ینست ینسنا

خواندنی های تغییرات آب و هوایی

The Copenhagen Climate Change Conference. The Copenhagen Accord. 2009.  (accessed 12 November 2012)

The Durban Climate Change Conference. The Durban Accord. 2011.  (accessed 12 November 2012)

-Paul Gilding. The Great Disruption: Why the climate crisis will bring on the end of shopping and birth of a new world. New York: Bloomsbury Press, 2011.

- James Hansen, et. al. "Earth's Energy Imbalance: Confirmation and Implications" Science 308, 1431, 2005.

Kyoto Protocol. 1997.  (accessed 12 November 2012)

-Bill McKibben. Eaarth: A Survivor's guide. New York: Henry Holt, 2010.

-B. Metz, et al. Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge, New York: Cambridge University Press, 2007.

-C. Parker and S. Shapiro. Climate Chaos: Your Health at Risk. Westport, CT: Praeger Publishers, 2008.

- Richard Seager. An imminent transition to a more arid climate in southwestern North America. Lamont-Doherty Earth Observatory of Columbia University, 2007.  (accessed 12 November 2012)

- United Nation, Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Assessment Reports, I-IV.  (accessed 12 November 2012)