اادر خدمت اصلاح الگوی مصرف

سایت اطلاع رسانی اسفندیار عباسی

صفحه اصلی    معرفی سایت    تازه های سایت    همکاری با سایت   درباره اسفندیار عباسی    تماس با ما

مقاله ها و پیوندها:    بخش اول - آلودگی اطلاعاتی    بخش دوم - توسعه محلی 

خدمات پشتیبانی پژوهش            خدمات پشتیبانی نشر             خدمات پشتیبانی توسعه محلی

 برای پژوهشگران          برای اولیا و مربیان           برای برنامه ریزی و سیاستگذاری       

    ا مقاله ها و پیوندها - توسعه محلی و اصلاح الگوی مصرف ا

نسیت نت سنیت نیست

فناوری های مناسب برای تامین و مصرف بهینه آب

راهنمای ساخت تالاب مصنوعی از نوعِ زیر سطحی با جریان افقی: ویژه بازیافتِ پسابِ واحدهای مسکونی در مناطق روستایی و شهرک های مسکونی برای مقابله با خشکسالی

بازگشت به فهرست کتاب

 نمایش مناسب برای چاپ (پی دی اف)ا

3. مراحل طراحی تالاب

3.1. محاسبه تقریبی مساحت زمین مورد نیاز

برای ساخت تالاب باید عملیات خاکبرداری انجام داد. معمولا عمق این خاکبرداری 1 متر است. اما برای ساخت تالابی که بتواند از عهده تصفیه آب خاکستری یک روستا یا شهرک مسکونی برآید، عملا به چه مقدار زمین نیاز است؟ به چه طول و عرضی باید این تالاب را ساخت؟ مسلما اندازه تالاب باید به نحوی محاسبه شود که با مقدار پسابِ موجود تناسب داشته باشد. اگر تالاب بزرگ باشد و پساب کم، تالاب از نظر رطوبت به حد اشباع نمی رسد. تالابی که خاک آن اشباع نشود فاقد شرایط تالابی است و لذا شبکه زیستیِ مورد نیاز از موجودات گیاهی و جانوری در آن به وجود نمی آید. و عکس آن نیز مطلوب نیست، یعنی اگر حجم تالاب برای تصفیه آب خاکستری موجود کوچک باشد، بالابودِ آب موجب فشار بیشتر بر تالاب و راندمان پایین تر از لحاظ تصفیه آب می شود.  یتنتسنت سنت نست نست ینستی نسیت سنتی سنیت سنیت سنت یسینت سنیت سن ینست ینست ینست ینست

از سوی دیگر، اگر چه درست است که هر چه به طول یک تالاب اضافه کنیم، مسافتی که پساب باید از صافیِ سنگی و بیولوژیکیِ تالاب عبور کند طولانی تر و تصفیه آب کامل تر انجام می شود، اما با افزودن هر متر مربع به مساحت تالاب بر کل هزینه ها افزوده می گردد. همچنین به موجب نیاز بیشتر به زمین برای احداث تالاب، زمین بیشتری از فرآیندهای تولیدیِ محل خارج می گردد و این مطلوب نیست. لذا از این نظر ایجاد تناسبی هر چند تخمینی بین مساحت تالاب و میزان پساب الزامی است. برای تخمینِ آسان مساحت زمین لازم (به متر مربع) از معادله زیر استفاده می کنند:   ینست ینست ینست ین 

مساحت (به متر مربع)  =   %30  +  (4  × جمعیت)

توضیح اینکه «جمعیت» در این معادله تعداد کل نفراتی است (خردسال و بزرگسال) که نهایتا از این شبکۀ تصفیه پسابِ تالابی استفاده خواهند کرد. رقم ثابت 4 بر اساس حجم پسابی است که از مصارف غیر توالتی منازل (یعنی فقط آب خاکستری که در بالا تعریف شد) حاصل می شود. اگر به دلیلی آب حاصله از بارندگی ها نیز به شبکه تصفیه پسابِ تالابی راه یابد، طبعا مساحت مورد نیاز برای تالاب بیشتر می شود. همانطور که در بخش استحصال آب باران در وب سایت مفصلا توضیح داده شده است، آب باران (و برف) را می توان از طریق ذخیره سازی در خاک (با هدایت آن به باغچه کاری ها و باغات) و یا با نگهداری در مخازن (مثل بشکه های بزرگ یا  آب انبارها) از شبکه پسابِ منازل بیرون نگه داشت و از آلوده شدن آن به پساب جلوگیری کرد. اگر بخواهیم آب بارندگی ها را نیز به شبکه پساب بیفزاییم باید به رقم ثابت معادله بالا (یعنی عدد 4)، بسته به میزان بارندگی سالانه منطقه، از 5 تا 20 واحد بیفزاییم. پس می بینیم که از همه نظر معقول تر است که آب پاکیزه بارندگی با پساب خانه ها مخلوط نشود و از این طریق بر حجم آبی که به تالاب فرستاده می شود افزوده نگردد. اطلاعات بیشتر در مورد طراحی سیستم های استحصال آب باران در منزل و محیط های طبیعی، در شهر و در روستا، در این صفحه از وب سایت آمده است. بتسنتنستنیتسنیت سنیت سنتی نست ینست ینتس ینت سنیت سنیت سنیت سنت ینست ینتس ین سنی ت

رقم 30 درصدِ اضافه شده در معادله نیز برای احتساب کناره هایِ (دیواره های شیبدارِ) تالاب است. این کناره ها را از لحاظ فنی و ایمنی نمی توان به صورت قائمه (90 درجه با زمین) ساخت. در واقع شیب این کناره ها می باید از 2:1 یا 3:1 بیشتر نباشد. (3:1 یعنی برای هر سه متر حرکت افقی، حرکت عمودی از یک متر تجاوز نکند.) از مزایای دیگر این دیواره های شیبدار قابلیت استفاده آسانتر از ماشین آلات خاکبرداری و سهولت زیرسازی (با خاک رسِ متراکم یا غشاء پلاستیکی) است. در برخی تالاب ها به جای حفر آن در زمین دور آن را با آجر و دیگر مصالح دیوار کشی می کنند. این روش مسلما به هزینه ها می افزاید و احتمال ترک خوردن دیوارها و نشت آب در این تالاب ها بیشتر است. اما چنانچه این روش انتخاب شود نیازی به افزودن 30 درصد به معادله فوق نیست.                                                تتبنست نستینستی نستی نست ینتس ینست ینت سینست ینت سینت سین تسنیت سن

برای تخمین دقیق تر مساحت تالاب، دمای هوا در زمستان را نیز در نظر می گیرند. فعالیت های بیولوژیکی تالاب در زمستان کند می شود و لذا این کندیِ عملکرد را می باید در مساحت تالاب جبران کرد. فرمول بالا بر اساس سردترین دمای زمستان برابر با 10 درجه سانتی گراد اندازه گیری شده است. هر چه دما در ماه های زمستان سرد تر باشد، مساحت بیشتری باید به تالاب اختصاص داد. به طور میانگین برای هر 10 درجه سرما، مساحت مورد نیاز دو برابر می شود. تینتست سنیت سنتینست ینستی نس تینست یسنت یسن یتسن تینت سی تبنسیتنستی نستی نست ینست ینست ینست

حالا بیاییم این معادله را به طور فرضی به منظور تخمین مساحت یک تالاب مصنوعی برای یک روستای 300 نفری که دمای هوای زمستان در آن به صفر درجه می رسد به کار بندیم. اهالیِ این روستا آب باران را ذخیره می کنند و اجازه نمی دهند که این آب پاکیزه به شبکه جمع آوری پساب خاکستری منتهی به تالاب راه یابد. در این روستا آب باران در منازل، به باغچه ها و مخازنِ خانگیِ ذخیره آب هدایت می شود و کلیه روانابِ فضاهای عمومی روستا (یعنی کوچه و خیابان ها) و اطراف روستا (یعنی تپه ماهورها و دیگر اراضی شیبداری که رواناب خود را به درون روستا سرازیر می کنند) را به برکه ها و آب انبارها و یا به دیمکاری های اطراف روستا هدایت می کنند. با این تمهیدات، این روستا نه تنها بر حجم آب موجود برای آبیاری زراعی/باغی می افزاید، بلکه از نیاز به تخصیص اراضی بیشتر به ساخت تالاب می کاهد. لذا محاسبه زمین مورد نیاز برای تالاب بر اساس معادله بالا برای این روستا به صورت زیر خواهد بود. قابل توجه اینکه در اینجا به جای عدد ثابت 4 از 8 استفاده می کنیم چون در روستای فرضی ما پایین ترین دما در زمستان 10 درجه از هوای فرض گرفته شده در معادله اصلی خنک تر است و لذا عدد ثابت باید دو برابر شود.  اتیتسنت سنتسنتس تسنیت ینسن

مساحت (به متر مربع)  =   %30  +  (8  × جمعیت)

2400  =  8  ×  300

800  =  %30  ×  2400

متر مربع 3200  =  800 + 2400

3200 متر مربع یعنی اینکه محوطه ای به طول 200 متر و عرض 16 متر یا طول 400 متر و عرض 8 متر جوابگوی نیازهای تصفیه پساب واحدهای مسکونی روستای ماست. تیتنست سنتنست ینستی نست نست ینست ینتس ینتس ینتس ینتس ینست ینست ینست ینست ینست نس ت

پیا<< قبل   فهرست   بعد >>ا