|
|
اادر خدمت اصلاح الگوی مصرف |
|||
|
سایت اطلاع رسانی اسفندیار عباسی |
دریافت قلم فارسی (فونت) مناسب | |||
| خدمات پشتیبانی توسعه محلی | ||||
|
|
||||
|
خدمات اطلاع رسانی توسعه محلی |
||||
|
نهاد شناسی
فرجام پژوهی: بهره گیری از بصیرت در برنامه ریزی و سیاستگذاری توسعه
فرجام پژوهی، روشی کارآمد برای ریشه یابی مسایل توسعه است. در این روش، ضمن توجه به مسایل، به مطالعۀ شرایطِ مسئله ساز و ریشه یابیِ نهادیِ مسایل پرداخته می شود. بهره گیری از نگرش سیستمی، که شرایط مسئله ساز کنونی را از زوایای اقتصادی، محیطی، فرهنگی و اجتماعی می کاود قادر است ضمن ریشه یابی مسایل، اطلاعات علمی لازم جهت نهاد سازیِ مناسب را برای برنامه ریزان و سیاستگذاران نیز فراهم آورد. در این سخنرانی برای تشریح فرجام پژوهی، از مثال شهرهای آلوده استفاده شده و مسایل مرتبط با آن از این چهار منظر بررسی گردیده است. این مجموعه اسلاید، راهکارهای ابداعیِ مؤثر که در کشورهای دیگر منجر به فرجامی بهتر در شهرها شده است را نیز معرفی می کند. بیشتر بخوانید تبینتس نتسنیت سنیت نسیت نست ین سین
نمونه ای از نهادسازی بومی: خانه، خانواده، امید، کار
علاجی که فقط یک مسئله را چاره کند پایدار نیست. گاه معرفی یک فناوری مناسب می تواند شرایطی مسئله ساز و نامطلوب را به شرایطی سرشار از فرصت بدل کند. به موجب اجرای طرح «خانه، خانواده، امید، کار»، جوانان جویای کار در روستا می توانند با استفاده از فناوری مناسب ساخت و ساز، با بهره گیری از علم مهندسی روز، با هزینه ای بسیار اندک، صاحب خانه شوند، خانواده تشکیل دهند و با کسب آموزش های لازم اقدام به ایجاد کسب و کار جدید مشخصا برای رفع دیگر مسایل روستا کنند. بیشتر بخوانید. . به موجب طرح بالا، ساختنِ نهادی بومی
نهاد فراملیتی کشاورزی
رسیدن به خودکفایی در کشاورزی، به ویژه در کشتِ مواد غذایی، از ملزومات دستیابی به اقتصاد مقاومتی است. اما نظام کنونی کشاورزی در کشور ما، و بسیاری دیگر از کشورهای در حال توسعه، که بر گرفته از نهاد فراملیتی کشاورزی است، به گونه ای طراحی شده که وابستگی بیشتر به خارج برای واردات نهاده های کشاورزی مثل بذرِ اصلاح شده، کود و سموم شیمیایی و ابزار و ادوات آبیاری، و از سوی دیگر، صادراتِ مرغوب ترین محصولات کشاورزی را تشویق می کند. بیشتر بخوانید بتسن سنتی سنیتنسیت نستی نست ینست ینست ینستینتسینت سنی تن
کشاورزی غیر شیمیایی پاسخگوی نیاز غذایی امروز؟ (برگردان فارسی)ا آیا واقعا کشاورزی شیمیایی از نظر زراعی و اقتصادی پربازده تر از کشاورزی غیر شیمیایی است؟ تجربه کشاورزانِ جهان و یافته های پژوهشگرانِ مستقل، خلاف این مدعا را به اثبات رسانده است. شواهد ارائه شده در مقاله بالا و یافته های تحقیقاتیِ مندرج در بخش سوم از گزارش پژوهش جامعِ نهاد فراملیتی کشاورزی (باورهای نادرست، تکنولوژی نامناسب و رفتارهای نامعقول در کشاورزی) را بخوانید. صنایع غرب، به ویژه شرکت های بزرگ نفتی، از این باورِ نادرست بیشترین سود را برده اند. اننت سنت سنی تنستی نس تینس تینست ین ستنی
احیای بذرهای بومی، نخستین گام در قطع وابستگی کشاورزی
کشتِ بذر اصلاح شده کشاورزان را به استفاده از کود و سموم شیمیایی و آبیاری بیش از حد مجبور می کند. ترویج بذر اصلاح شده و تراریخته بخشی از طرح نظام سیاسی- اقتصادی غرب برای تحکیم و تعمیق وابستگی های کشورهای ضعیف به قدرت های بزرگ جهان است. نهاد فراملیتی کشاورزی با نام های فریبنده ای چون «انقلاب سبز» و «کشاورزی مدرن» رابطه استعماریِ بهره کشی از منابع طبیعی و منابع انسانی کشورهای پیش مستعمره را بدون اعمال قدرت نظامی از سوی کشورهای استعمارگر تداوم بخشیده است. این متن تلاش گروهی از کشاورزان و اندیشمندانِ آگاهِ هندی در احیای بذرهای بومی منطقه خود را توصیف می کند. . بیت نتسنت سنتی نسیت نست ینست ینت سنیت نسیت سنت ی
ح بالا، ساختنِ نهادی بومی با مشارکت جوانان روستا از یک سو و
|
نهادشناسی و نهادسازی
مقدمه
نهادشناسی دانشی ضروری برای تشخیصِ ریشه ایِ مسائل جامعۀ امروز است. بدون شناختِ نهادی، مسایلِ جامعه چونان کلافی سر در گم به نظر می رسند و تلاش برای حل جزیره ای و مقطعیِ آنها ثمربخش نیست. از پایان جنگ دوم جهانی به این سو، برخی از اندیشمندانِ اقتصاد سیاسی غرب، با استفاده از اصطلاحاتی چون نهادسازی، تکنولوژی نهادسازی، انتقال فناوری، تغییراتِ نهادیِ دستوری و تغییر نهادی، به مطالعه و طراحی نهادهای توسعه در عصر حاضر برای اثر گذاری بر الگویِ مصرفِ توده ها، تحکیم تجارت جهانی، و ترویج الگوی غربی توسعه در جهان پرداخته اند. اما نهاد، پدیدۀ جدیدی نیست. نهادها به عنوان سیستم های بادوامِ اجتماعی در طی قرون، به صورت خودجوش و مردم وار به وجود آمده و پایداری جوامع انسانی را بیمه کرده اند. امروزه وقتی سخن از نهاد به میان می آید، معمولا یک اداره یا سازمان رسمی در ذهن تداعی می شود. اما نهادها خیلی گسترده تر از سازمان ها هستند. خانواده، روستا، شهر، مراسم فرهنگی و آیینی و حتی زبان ها را می توان نهاد تلقی کرد. پس نهاد در جوامع انسانی پدیده ای ریشه دار و ضروری است. بتستس تسنیتسن سنت سنیت سنیت سنیت سنتی سنت نس یتنست یسنت نست ی اگر چه نهاد پدیدۀ جدیدی نیست، طراحیِ عامدانه، عالمانه و هدفمندِ نهادها برای دستیابی به رفتارهای هماهنگ و هم افزا بین توده های مردم، نخبگان علمی و برنامه ریزان و سیاستگذاران یک جامعه به منظور رسیدن به اهدافی مشخص، راهکاری جدید است. عام ترین تعریفِ نهادسازی که انواع آن را در بر می گیرد «طراحی سیستم های مؤثر، مقاوم و پایدار در جوامع انسانی» است. نهادها، چه از نوع خودجوشِ قدیمی و چه از انواع جدید و مهندسی شدۀ امروز آن، بسیار متفاوت و متنوع اند اما وجه مشترکی هم دارند: نهادها جملگی شامل باورها، نقش ها، ارزش ها و مقرراتی اند که آنها را بسیار با دوام و پایدار می کند. همانطور که در صفحات بعد خواهید خواند، بسیاری از الگوهای نادرست مصرف در جوامع کنونیِ جهان ناشی از نهادهایی است که به دست مروجین الگوی غربی توسعه طراحی شده است. «معجزۀ» اینگونه نهادها این است که یک ملت ممکن است ادامۀ رفتارهای مصرفیِ نادرست، زیانبار و نامعقول خود را در چارچوب باورها و ارزش های ساختگی یک نهادِ خارجی، کاملا منطقی و حتی بخشی از فرآیند پیشرفت ارزیابی کند، و سال ها، بدون پرسش و مقاومت، به آن گردن نهد. در ادامۀ بحث های این بخش، دو نمونه از نهادهای استعماری را برای توصیف چگونگیِ شناساییِ هوشیارانۀ آنها تشریح می کنیم. همچنین، در قسمت آخر، راهکارهایی برای مقابلۀ هوشمندانه با این نهادهای بیگانه، و نکاتی پیرامونِ چگونگیِ جایگزین کردن آنها با نهادهای بومی به منظور دستیابی به پیشرفتِ واقعی معرفی می گردد. تتببی ببیب یبسن نست ینس ین سینت سنسیتی ستی نتسینستستبیت سنتنسیت نس «هاجون چَنگ»، استاد دانشگاه کمبریج، مشاور بانک جهانی و بانک توسعه آسیایی و نویسنده چندین کتاب در حوزه اقتصادِ توسعه و اقتصادِ نهادی، معتقد است که استفاده از تکنولوژی نهادسازی برای نفوذ یافتن در کشورها اساسا فعالیتی است سیاسی. توصیه کارشناسیِ وی برای کاستن از احتمال هرگونه مقاومت از سوی ملت ها و دولت ها در برابر نهادهای تزریقی این است که آنها را از ابتدای کار، کامل و ساخته و پرداخته، صادر نکنند بلکه اصلاحِ نهادی در جامعه هدف را با معرفی یک تغییر اقتصادیِ به ظاهر سودمند آغاز کنند. سپس به بهانۀ ضرورتِ تامینِ نیازمندی هایِ مرتبط با این تغییرِ مطلوب، اجزای تشکیل دهندۀ نهادِ مورد نظر را به تدریج وارد عرصه کنند. چَنگ تاکید دارد که لازم است وانمود شود که نهادِ مورد نظر، به تدریج و گویی خود به خود و با اراده دولت و خواست مردم، شکل گرفته است. تنس ببسیبسیبسیبسیبسبسیبسبسبسبسیسبینست ینست ینست نیت سن یتنس یتنس ینت سن برخی دیگر از صاحبنظران این حوزه، انتقال هدفمند یک تکنولوژی را سرآغاز بهتری برای ایجادِ یک تغییر نهادیِ عمیق در جوامعِ هدف می دانند. (برای گزیده ای از متون نظریِ نهادشناسی به منابع مراجعه نمایید.) خلاصه اینکه، نتیجۀ این ترفندهای نهادسازی از سوی کشورهای صنعتی 1) تسخیر و حفظ بازارهای داخلی کشورها برای مصنوعات خود و 2) تشویق ملت ها به تولید و صادرات مواد کانی، محصولات کشاورزی، صنعتی و خدماتی برای بازارهای جهانی بوده است. بستتبست نسن یتسنت سنت نت سینت بیبسیسبسیبسنی تسبیسیبسیبسبسیسیبسبسسب یکی از مصادیق بهره گیری فریبکارانه از تکنولوژي نهادسازی، نهاد کشاورزیِ شیمیایی است. مطالعه دقیق نهاد فراملیتی کشاورزی پرده از اجزای این نهاد، و باورها، نقش ها و ارزش هایی که به آن مقاومت و استمرار بخشیده است بر می دارد. این نهاد که به منظور گشودنِ بازارهای جهانی برای فروش مصنوعات شیمیایی (مشخصا کود و سموم شیمیایی) از یک سو و از سوی دیگر تبدیل اراضی کشاورزیِ جهان به مراکز تولیدِ انواعِ نیازمندی های سوپرمارکت جهانی، طراحی شده، به تضعیف شدید امنیت غذایی در سراسر جهان و نتیجتا آسیب پذیری سیاسی کشورها نیز انجامیده است. تکنولوژی ای که، بی سر و صدا، به چنین تحولِ عظیمی در حوزۀ کشاورزی دامن زد فناوریِ جدیدی به نام «بذرهای اصلاح شده» بود. تا پیش از معرفی این بذرها، بذرهای بومی و شیوه های کهن و زمان آزمودۀ کشاورزی، محصول کافی برای مصارف غذایی و پوشاکی و غیرۀ جوامع را تامین می کرد. اما بذرهای اصیل به کود شیمیایی جواب نمی داد. برعکس، بذرهای اصلاح شده طوری پرورش یافته اند که با افزایش کود، بارِ بیشتر بدهند. بستستتسین نتسنی سنتی نستنسنت سنتی سن ینست ینتس ینسنیت سنی نست ی برای اینکه هزینۀ گزاف این نهاده های جدید، اقتصادِ کشاورزی را مختل و کشاورزان را از رها کردن روش های کارآمد و زمان آزمودۀ بومی خود دلسرد نکند، طراحانِ نهاد کشاورزیِ شیمیایی، نقشی کلان برای دولت های مرکزی تعریف کردند و این نقش، پرداخت یارانه به نهاده های شیمیایی و زیستیِ جدید بود. به عبارت دیگر، کشاورزان هرگز متوجه نشدند که اگر چه بازده محصول را می توانند با افزودن کود بالا ببرند ولی بازده اقتصادیِ روش جدید برای کشور فوق العاده پایین است چرا که حالا او با نهاده های گرانقیمتی کشاورزی می کند که اساسا بیهوده و غیر ضروری است. با درگیر کردنِ فریبکارانۀ دانشگاه ها و موسسات پژوهشی کشاورزی، که معمولا به تکرار آزمایشاتِ مراکز تحقیقاتی کشاورزی غرب در زمینه های ریل گذاری شده اشتغال دارند، تفاوت بین بازده زراعی و بازده اقتصادی بیشتر پنهان شد. در غیاب پژوهش مستقل، باور نادرستِ برتری بذرهای اصلاح شده بر بذرهای بومی به حدی تکرار گردید (و می گردد) که بسیار نادر است که کارشناسی که از این تفاوت آگاه است جراتِ برملا کردن آن را داشته باشد. تبسنت نستی نتسی نت سینت سینت سبیبسبسیسبسبسنیت سنیت نست ینتس ینت همزمان با معرفی بذرهای اصلاح شده، تغییر اقتصادیِ مهمی نیز در دنیای کشاورزی صورت گرفت، «اصلاحات ارضی» انگیزه رقابت خرده مالکان با هم برای بهره برداری رقابتی از منابع طبیعی (آب و خاک) را به عنوان یک ارزش به این نهاد استعماری افزود. افزودن وام بانکی به نهادِ جدید نیز به برخی خرده مالکان اجازه داد اراضی بزرگتری را زیر کشت ببرند و برای بازارهای خارجی کشاورزی کنند. تسبسیسیبسیبسیبسسیسینیت سنتیسن یتسن یتسن یتسن ینتس ینتس ینت س نگاهی موشکافانه به نزدیک به 6 دهه فعالیت و تکامل نهاد فراملیتی کشاورزی در جهان، فواید اقتصادی و سیاسیِ این نهاد برای نظام سلطه و مسایلی که برای کشورهای دریافت کنندۀ مصنوعات شیمیایی و زیستی در بر داشته است را آشکار می کند: تضعیف نهادهای محلی برای خودکفایی کشاورزی، افزایش هزینه های کشت و زرع، ورشکستگی بسیاری از خرده مالکان، بیکاری روستاییان و تخلیه روستاها از جمعیت، آلودگی مواد غذایی به مواد شیمیایی و گرانی بی سابقه غذا (به بیان دیگر، کاهش فاحشِ ایمنی و امنیت غذایی در جهان)، تبدیل مساحت وسیعی از اراضی کشاورزی به بیابان و شوره زار به واسطه استفاده از نهاده های شیمیایی، بالا رفتن نیاز به آب کشاورزی، بهره گیری از منابع طبیعی، مالی و انسانی جوامع برای تامین نیازهای سوپرمارکت جهانی، کسب ثروت های افسانه ای از فروش گسترده مصنوعات شیمیایی و زیستی توسط شرکت های چند ملیتی، گسترش تک کشتی در کشورها و ایجاد وابستگی به واردات محصولات خارجی برای تامین نیازهای اساسی مردم (حتی وقتی محصولات مشابه در همان کشور کشت می شود). توصیف مشروح این نهاد، پیشینه تاریخی و نظری، دیگر باورهای نادرست آن و تبعات زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن در گزارش نهاد فراملیتی کشاورزی قبلا توسط همین سایت منتشر شده است. نتنبت سمنتس منتس منتس ینمت سنیسمنت یمسن تینسم تینمست ینم ت مسایل نامبردۀ بالا گریبانگیر کشاورزی در تمامی کشورهاست و ارتباط آنها با هم و با کشاورزی شیمیایی کم و بیش به صورت عمومی شناخته شده است. اما آنچه شگفت آور (و گویای قدرت و تاثیر نهادسازی) است این است که نامعقول بودن کشاورزی شیمیایی و فرجامِ زیانبار و اسارت بار آن به چشم نمی آید و ادامه آن، از سوی کلیه بازیگران (کشاورزان، مصرف کنندگان، برنامه ریزان، قانونگذاران، مدیران اجرایی و تجار) امری منطقی و ناگزیر جلوه می کند. تسنت سنیت نست نس تنست نستنت سینتس ت سنیت نسیت نستینس نتس ین تنها راه شکستن این «سِحرِ مدرن» فراهم کردن اطلاعات معتبر علمی به برنامه ریزان، سیاستگذاران، تولید کنندگان و عامه مردم (جامعه مصرف کننده) و همزمان ایجاد الگوهایی است که در عمل القائاتِ بی اساسِ نهادهای استعماری را برملا می سازد. خوشبختانه احیای کشاورزی غیر شیمیایی در برخی جوامع جهان چنین الگوهای روشنگری را به وجود آورده است. این الگوهای عینی به پژوهشگران مستقلِ حوزه کشاورزی فرصت داده تا با انجام تحقیقاتِ میدانی، باورهای موجود در مورد برتری بذرهای اصلاح شده بر بذرهای بومی را با روش علمی محک بزنند. نتایج منتشر شده به کرّات نشان داده است که برتری بازده اقتصادیِ بذرهای اصلاح شده بر بذرهای اصیل، افسانه ای بیش نیست و اینکه در بسیاری موارد، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، نظام های غیر شیمیاییِ بومی دارای بازده بالاتری (حتی بازده زراعی، یعنی میزان تولید در واحد سطح) نسبت به نظام های کشاورزی شیمیایی اند. (خلاصه ای از این تحقیقات قبلا به زبان فارسی منتشر شده است.) این یافته های تحقیقاتی در دو دهه اخیر، به جایگزین شدن نهاد فراملیتی کشاورزی با نهادهای بومیِ کشاورزی که از طریقِ همکاریِ مسئولین دولتی و کشاورزان در کشورهای مختلف جهان میسر شده انجامیده است. برای نمونه به اطلاعات مربوط با این تحول نهادیِ امیدوارکننده در کشور اتریش و کشور کوبا مراجعه نمایید. تبنستنیتسنت نسن سنیتسیت سنیتسنیت سنیت سنت ینست ینست ینست ینتس ینست کشاورزی تنها حوزه ای نیست که به سود شرکت های چندملیتیِ غرب ساماندهی شده است. در واقع هر بخش از جامعه که در آن مسئولین و مردم با مسایل بغرنج و به ظاهر لاعلاج دست و پنجه نرم می کنند، جای پای نهادسازان نظام سلطه را می توان جست. ترافیک موتوری و آلودگی هوا در کلان شهرها، که بحث روز کشور ماست، نیز سوغاتِ نهادیِ صنایع بزرگ اتومبیل سازی دنیاست. اطلاعات بیشتر در مورد باورهای نادرست در مورد شهرهای مدرن (و آلودۀ دنیا) و همچنین تلاش های موفقیت آمیز و مبتکرانه برخی از برنامه ریزان و شهردارانِ آگاه و متعهد جهان برای ایجاد نهادهایِ بومیِ جایگزین، در بخش های دیگری از این سایت آمده است. تبتبسیبسبسیبسبسبسبسیبسیسیسسنتنس ن سنیت نس یتنس ینتس ینت سنی نتستینتسن در ادامه: ت نست ینی نتس ینت سینتسنیتسنیت نس ی س مقدمه |
|||
| آرم سایت، حمیرا شریفی 2008 ©آ | ||||
