اادر خدمت اصلاح الگوی مصرف

سایت اطلاع رسانی اسفندیار عباسی

صفحه اصلی    معرفی سایت    تازه های سایت    همکاری با سایت   درباره اسفندیار عباسی    تماس با ما

مقاله ها و پیوندها:    بخش اول - آلودگی اطلاعاتی    بخش دوم - توسعه محلی 

خدمات پشتیبانی پژوهش            خدمات پشتیبانی نشر             خدمات پشتیبانی توسعه محلی

 برای پژوهشگران          برای اولیا و مربیان           برای برنامه ریزی و سیاستگذاری       

    ا مقاله ها و پیوندها - توسعه محلی و اصلاح الگوی مصرف ا

مقدمه

نمونه های موفق توسعه محلی

فناوری های مناسب

اااااااااا- آب

اااااااااااااااااااااا مسئله فاضلاب

اااااااااااااااااااااا تالاب مصنوعی

اااااااااااااااااااااا مستراح خشک

اااااااااااااااااااااا استحصال آب باران

اااااااااا- غذا

اااااااااا- انرژی

اااااااااا- ضایعات

اااااااااا- حمل و نقل

اااااااااا- ساخت و ساز

با استحصال آب بارندگی ها و ذخیره سازی آن در فضای سبزِ هر محله، می توان به تعداد درختان در سطح شهر افزود. با افزایش سایه در شهر از مصرف انرژی برای سرمایش خانه ها و دیگر اماکن در ماه های  گرم سال کاسته می شود. به تفاوت روشن در دو عکس بالا و پایین دقت نمایید. آسفالت سیاه در غیاب سایه درختان مقادیر زیادی از انرژی گرمایی خورشید را جذب و به محیط پس می دهد. در اصطلاح به این پدیده «جزیرۀ حرارتی شهری» می گویند. ی نت نت

فناوری های مناسب برای تامین و مصرف بهینه آب

استحصال آب باران در شهر (در خانه و در کوی و برزن)ا

برنامه ریزی و سیاستگذاری

در شهر

در روستا

آب انبارسازی

منابع

تغییرات کوچک، نتایج بزرگ

استعداد استفاده از فناوری های مرتبط با آبخیزداری و استحصال آب در سادگی و کم هزینه بودن آنهاست. به این معنی که با انجام مشاهدات دقیق و ایجاد تغییرات کوچک در محیط می توان به فواید بزرگ از جمله پیشگیری از خسارات ناشی از سیل دست یافت. یکی از روش های هوشمندانه استحصال و بهره برداری از آبِ بارندگی ها شکل دهی به سطوحی است که نزولات آسمانی بر آنها فرود می آیند. با این کار می توان آب جاری شده را به نقاطی هدایت کرد که مطلوب است. به ویژه اینکه در چند دهه اخیر به لحاظ گسترش بی سابقه شهرنشینی، سطوح نفوذ ناپذیر (مثل آسفالت و سطوح بتونی) در شهرها رو به گسترش بوده است و از امکان جذب سریع آب توسط خاک کاسته و جاری شدن و انباشتن رواناب در سطح شهر و بروز آبگرفتگی و سیل و ویرانی را موجب شده است. تیتسن سنت سنیتسنی نسی نست ینس ینستی نست ینست ینس ین سین سن یس ینسیتسنی

از سوی دیگر، تخریب مراتع و جنگل ها موجب شده که رواناب در خارج از شهرها و روستاها نیز با جاری شدن و سرعت گرفتن در زمین های شیبدار موجب فرسایش خاک و تخریب بیشتر منابع طبیعی گردد. گاه حجم آب به حدی می رسد که به ویرانی کل روستاها، پل ها و جاده های واقع در مسیر خود می انجامد. با شکل دادن به سطوح دریافت کننده بارندگی ها، از جمله ایجاد تغییر در شیب و حذف یا ایجاد موانع می توان آب حاصله از بارندگی را قبل از انباشته شدن و سرعت گرفتن تقسیم کرد و آن را به مکان دلخواه هدایت نمود.  معمولا آب حاصله از ذوب تدریجی برف مسایل و خطرات فوریِ مرتبط با باران را به وجود نمی آورد اما برفاب نیز منبع عظیمی از آب است که قابل استحصال و ذخیره سازی است. انستنتی نست نست ینست ینست ینست ینست ینت سینت سنی تسنی تسن یت

تصاویر زیر نشان می دهد که چطور می توان در محیط های شهری با ایجاد تغییراتی کوچک در شیب سطوح و برطرف کردن برخی موانع، آب باران و برف را به راحتی به درختکاری های کنار خیابان ها، و به بوستان های شهری و دیگر اماکن عمومی هدایت کرد. با تقسیمِ اینچنینیِ نزولات آسمانی و تسهیلِ فرونشست آن در خاک در هر محله، نگرانی شهروندان و مسئولین از ویرانی احتمالی ناشی از سیلاب در کل سطح شهر برطرف می شود. علاوه  بر این، با ذخیره سازی آب در خاک باغچه ها قطعا از هزینه آبیاری دستی برای حفظ و گسترش فضای سبز شهری نیز کاسته خواهد شد.  تبنستنتین ستین سنیت نسیت نستی نستی نتس نیت سنیت سنیتنسیت نت نست ینس

ت نس یتنست نست نست نست نس نس ت

با ایجاد بریدگی در جدول و تنظیم شیب می توان آب را به داخل باغچه کاری های کنار خیابان هدایت کرد. (بالا و پایین)اتستس تسن یسنیت نسیت نسی نسی تنست ینس تین سنی سین سینت سینت سی

برای حفاظت از درختان و بوته هایِ فضاهای عمومی در برابر برخورد وسایط نقلیه، نصب جدول الزامی است. چه بهتر که با ایجاد شکافی در بین جدول ها مجال ورود آب باران به باغچه کاری خیابان ها، پارکینگ ها و بوستان ها داده شود. (بالا و پایین) اینسنت سنت نت سن ینسی نسیت نسی تنست ینس تینس ینس

ینت سین سینت سنتی سنت ینست ینتسی

منبع تصاویر بالا: www.harvestingrainwater.com

تغییرات کوچک مشابه در محیط خانه نیز می تواند به راحتی آب باران را از پشت بام و دیگر سطوح آبگیرِ خانه یا مجتمع آپارتمانی به باغچه ها یا مخزن گردآوری آب باران برای تامین آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز هدایت کند. اشنت نتسنت سنیت نسیت نست نس تنست ینت سینست نی تسینت سنیت سنتی نست ینست ینس تی 

.

طرحی ساده و کم هزینه برای جمع آوری آب باران از پشت بام، در کلیه سازه ها با انواع بام (شیروانی، آسفالت، مسطح، شیب دار، کاهگل، ایزوگام یا موزاییک)ا قابل اجرا است.ا

منبع: www.rainfoundation.org

نمونه ای از اجرای طرحی مشابه در یک مجتمع آپارتمانی (پایین)ا

منبع: www.harvestingrainwater.com

با نصب فیلتر بین مخزن جمع آوری آب و نقطه مصرف، آب ذخیره شده در مخزن را حتی برای مصارف شرب نیز می توان مورد استفاده قرار داد. (پایین) تیتس نتسنیتس نیت سنیت سنیت سنیت سنی سنی تنس ینس  سی نت اینتسنت سنت نتس ینست ینت

در ژاپن گردآوری و ذخیره سازی آب باران به منظورِ صرفه جویی در آب و جلوگیری از خسارات عظیم حاصله از سیل در محله های مختلف شهر توکیو مورد استفاده قرار گرفته است. یک نمونه از مخازن ذخیره سازی آب باران در تصویر (پایین) دیده می شود. در نوع دیگری از این تاسسیسات (پایین تر)، مخزن در زیر زمین قرار گرفته و مصرف کنندگان با کمک پمپی دستی که در قسمت جلوی دستگاه دیده می شود از مخزن آب می کشند. ا تیتنست نستینت سینت سنیت سنیت نستیس تینستینتس ینتس

منبع: Rainwater Harvesting and Utilization, Blue Drop Series, UN-HABITAT

منبع: www.rainwaterharvesting.org/international/tokyo.htm

ناگفته نماند که در کلان شهرها آلودگی هوا مترادف است با آلودگی آب باران. آب جمع آوری شده در کلان شهرها به علت آلوده بودن به ذرات معلق و آلاینده های گازی، بدون فیلتر شدن، برای مصارف شرب مناسب نیست. در مهندسیِ مخزنِ بالا برای جداسازی ذرات معلق چاره ای اندیشیده شده است. آب باران ابتدا به مخزن کوچکتری هدایت می شود و پس از ته نشست شدنِ ذرات معلق آن به مخزن بزرگ تر می ریزد. اما برای جداسازی عناصر شیمیایی، نصب فیلترهای قوی تر الزامی است. بدون نصب این فیلتر ها، تا زمانی که منابع آلودگی هوا در کلان شهرها برطرف شود استفاده از آب جمع آوری شده به مصارف غیر شرب مثل آبیاری فضای سبز، نظافت سطوح خارجی و اطفا حریق محدود می شود. قابل توجه است که به رغم مسایل مرتبط با آلودگی آب باران به ذرات معلق و عناصر شیمیایی، استحصال آب در کلان شهرهای جهان به لحاظ اهمیت و ضرورت آن در حال گسترش است. برای اطلاع بیشتر در مورد چندی دیگر از کشورهایی که هم اکنون به استحصال و ذخیرۀ آب باران روی آورده اند به منبع تصویر بالا و دیگر منابع معرفی شده در منابع مراجعه نمایید. اینبتنتسنتستسن ستستسنت سنیتسنیتسنیت سن یتسن یسنی نسیت نس ست نت ست

اهمیت استحصال آب باران در رویارویی با بحران کم آبیِ شدیدی که هر ساله شدیدتر هم می شود به حدی است که در برخی از کشورها به منظور فرهنگ آموزی و نیز ایجاد امکانات زیربنایی در سطحی بسیار وسیع، آموزشِ استحصال آب باران و نصب مخازن مناسب در مدارس آغاز شده است. برای اطلاع بیشتر به وب سایت «مدارس آبی» در منابع مراجعه نمایید.نت سنیت سنی تنست ینست ینست ینت سینت سنیت سندر  یتنس ین

برنامه ریزی و سیاستگذاری

در شهر

در روستا

آب انبارسازی

منابع

 ست نست نس نتس ینست ینت سنیت سنی